تفاوت انواع سیستم ترمز خودرو موضوع مورد بحث این مقاله است. در ابتدا توضیح مختصری درباره سیستم ترمز خودرو می‌دهیم. سیستم ترمز خودرو به عنوان یکی از اجزای مهم خودرو برای ایمنی سواران و سایر عابران جاده بسیار حائز اهمیت است. در حالی که همه خودروها دارای سیستم ترمز هستند، انواع مختلفی از سیستم ترمز وجود دارد . در اینجا به بررسی تفاوت‌های بین انواع مختلف سیستم ترمز خودرو می‌پردازیم:
سیستم ترمز دیسکی: در این سیستم، ترمز بر روی دیسک‌های نصب شده بر روی چرخ‌ها اعمال می‌شود. ترمز دیسکی برای عملکرد بهتر در سرعت بالا، برای کاهش مسافت ترمز و برای کاهش گرمای تولید شده از سیستم ترمز استفاده می‌شود. این سیستم ترمز به صورت فشاری عمل می‌کند، به این معنی که فشار بر روی پدال ترمز، فشار هیدرولیکی در سیستم ترمز ایجاد می‌کند و سپس کالیپر ترمز، پدال را فشار می‌دهد و ترمز را بر روی دیسک اعمال می‌کند.
سیستم ترمز دیسکی با آبشش: این نوع سیستم ترمز دیسکی با یک آبشش هیدرولیکی بهره می‌برد که بر روی کالیپر نصب شده است. این آبشش به کالیپر کمک می‌کند تا بر روی دیسک تماس بهتری داشته باشد و همچنین به عملکرد بهتر در دمای بالا کمک می‌کند.
سیستم ترمز دیسکی زنجیری: در این سیستم، تعداد بیشتری از دیسک‌های ترمز نصب شده است و یک زنجیر در همه چرخ‌ها اجرا می‌شود. این سیستم به صورت فشاری عمل می‌کند.
سیستم ترمز ABS
سیستم ترمز ضد قفل (ABS) به دستگاهی گفته می‌شود که بر روی سیستم ترمز اعمال می‌شود. این سیستم باعث می‌شود تا ترمزها به طور همزمان روی چرخ‌ها کنترل شوند و جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها و از دست دادن کنترل خودرو توسط راننده شود. سیستم ترمز ABS، از طریق کنترل الکترونیکی و سنسورهایی که سرعت چرخ‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند، به کنترل و تنظیم توزیع فشار ترمز کمک می‌کند.
سیستم ترمز هیدرولیک یا هیدرولیکی: در این سیستم، فشار مایع ترمز از طریق فشار پمپ هیدرولیک ایجاد می‌شود و به ترمزهای کلیدی منتقل می‌شود. سیستم ترمز هیدرولیک از اجزایی مانند مخزن مایع ترمز، پمپ هیدرولیک، مجموعه لوله‌های فولادی و چندین ترمز کلیپر تشکیل شده است. یکی از مزیت‌های این سیستم، قابلیت کنترل دقیق ترمز خودرو است که باعث کاهش مسافت ترمزگیری و افزایش سرعت توقف خودرو می‌شود. اما هزینه بالای نصب و نگهداری این سیستم، از عیوب و مشکلات آن است.
سیستم ترمز الکتریکی: در این سیستم، ترمز یا ترمزها با استفاده از انرژی الکتریکی کنترل می‌شوند. این سیستم دارای یک یا چند موتور الکتریکی و مجموعه باطری‌های قابل شارژ است که به صورت خودکار بازیابی انرژی را در حین ترمزگیری انجام می‌دهند. از مزایای این سیستم می‌توان به سرعت ترمزگیری و کاهش مصرف سوخت اشاره کرد. با این حال، هزینه نصب و نگهداری بالا، نیاز به باطری‌های قابل شارژ و محدودیت در قابلیت استفاده در برخی از محیط‌های یخبندان و بسیار گرم، عیوب و مشکلات آن هستند.
سیستم ترمز هوا: در این سیستم، فشار هوایی برای ترمز خودرو استفاده می‌شود. برای کنترل این سیستم از یک کمپرسور هوا استفاده می‌شود که هوای فشرده را به مجموعه خطوط و شاسی منتقل می‌کند.
تفاوت بین ترمز دیسکی با سایر ترمزها
ترمز دیسکی یک نوع ترمز اصطکاکی است که برای کنترل سرعت یا توقف خودرو استفاده می شود. در این نوع ترمز، یک دیسک فلزی گردان به وسیله سیستم ترمزی فشاری یا هیدرولیک فشار داده شده و بر روی پد های ترمز فشار قرار می گیرد تا خودرو را کنترل کند.
تفاوت اصلی ترمز دیسکی با سایر ترمز ها، شامل مزایا و معایب آن است. به عنوان مثال، ترمز دیسکی از نظر ایمنی بسیار موثرتر است زیرا اصطکاک های پد ترمز به دیسک چسبیده و سرعت گردش دیسک را کاهش می دهند. همچنین ترمز دیسکی در برابر گرمای بیش از حد مقاوم است و می تواند باعث بهبود کارایی ترمز شود. از طرفی، هزینه نصب ترمز دیسکی نسبت به سایر ترمز ها بیشتر است و در برخی خودروها ممکن است به دلیل اندازه بزرگ آن، به مشکلات فضایی برخورد کند.
تفاوت بین ترمز دیسکی با ترمز هیدرولیکی
ترمز هیدرولیکی و ترمز دیسکی دو نوع ترمز شایع در خودروها هستند، اما هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند.
ترمز هیدرولیکی، در واقع یک سیستم توپر و شامل لوله‌های فلزی است که توسط یک فشاردهیاب (master cylinder) کنترل می‌شود. در این سیستم، فشار ایجاد شده در توپر، از طریق لوله‌ها به ترمزهای چرخ‌های خودرو منتقل می‌شود. در ترمز هیدرولیکی، عمده ترین عیب و مشکلات، نشتی هیدرولیک و کاهش فشار ترمز هستند.
اما ترمز دیسکی در واقع یک سیستم کاملاً مستقل از ترمز هیدرولیکی است و با استفاده از یک دیسک فلزی بر روی هر چرخ، توانایی تولید فشار بیشتر و کنترل بهتر را دارد. در ترمز دیسکی، پدال ترمز باعث ایجاد فشار هیدرولیکی در یک کالیپر ترمز می‌شود که دو صفحه نیمه گردان (پیستون) دارد و این دو صفحه به سمت هم فشرده می‌شوند تا دیسک فشرده شده و توانایی ترمزگیری را داشته باشند. یکی از مزایای ترمز دیسکی، بهبود قابل توجه در توان ترمزگیری و کاهش زمان توقف خودرو است. همچنین، دیسک‌های ترمز قابل تعویض هستند و به راحتی قابلیت تعویض دارند. در مقابل، یکی از مشکلات ترمز دیسکی، قیمت بالای آن است که به دلیل سیستم پیچیده‌تر آن در مقایسه با ترمز هیدرولیکی بیشتر است.
سخن آخر
با توجه به اینکه انواع مختلفی از سیستم ترمز در خودروها وجود دارند، باید قبل از هر اقدامی، با مراجعه به دفترچه‌ی راهنمای خودرو، به مطالعه و بررسی ویژگی‌های سیستم ترمز خودرو بپردازید. همچنین برای حفظ و نگهداری بهتر از سیستم ترمز خودرو، پیشنهاد می‌شود تا با توجه به نوع سیستم ترمز خودرو، به طور منظم مراجعه به تعمیرگاه و چکاب انجام دهید.
